Czyje zwycięstwo a czyja klęska?

 Refleksje Druha Mirka na rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

Motto: Z historii narodów możemy się nauczyć, że narody niczego nie nauczyły się s historii. G.W.F. Hegel.

Zastanówmy się, czy wywołanie powstania doprowadziło dowództwo AK i Kierownictwo Delegatury Rządu Emigracyjnego do osiągnięcia zaplanowanych założeń Akcji Burza i czy warte to było utraty życia wielkiej części młodzieży i inteligencji warszawskiej?

Dlaczego inicjatorzy zapomnieli o przedwojennej lekcji monachijskiej? Dlaczego zapomnieli również o niedotrzymaniu w 1939 roku umowy z Francją i Wielką Brytanią o udzieleniu Polsce pomocy militarnej w ciągu 14 dni od chwili wybuchu wojny? Dlaczego nie wzięli pod uwagę faktu, że Stalin, aż do 17-tego września czekał z realizacją paktu podpisanego z Niemcami? A przecież jasnym było, że oczekiwał na reakcję koalicjantów Polski. Podobnie jasnym było, że ówczesny Rząd i Dowództwo wojska oczekiwało przez umowne dwa tygodnie na reakcję koalicjantów.

Postaram się skrótowo i chronologicznie przedstawić  jak doszło do przyjęcia przez Dowództwo AK i Krajową Delegaturę Rządu założeń Akcji "Burza" zatwierdzonych przez Rząd Emigracyjny.

Jak wiadomo, na przełomie listopada i grudnia 1943 roku odbyła się Konferencja Teherańska trzech przywódców, którzy utworzyli Wielką Trójkę: Roosevelt, Churchill oraz Stalin. Przyjęli oni między innymi podział świata na strefy wpływów. Omówiono także sprawy Polski włącznie z ustaleniem jej przyszłych granic. Dowództwo AK i kierownictwo Krajowej Delegatury opracowały i wdrożyły za zgodą Rządu Emigracyjnego program Akcji Burza. Jak wynika z tego dokumentu nie był on skierowany przeciwko Niemcom, jak również nie był uzgodniony z dowództwami zarówno armii zachodnich jak i armii radzieckiej.  Założenia były takie:

Formą akcji powinno być:

■ powstanie zbrojne po zaistnieniu odpowiednich warunków wojskowych i politycznych

■ po wybuchu powstania wzmożenie akcji dywersyjnych na tyłach niemieckich.

Cel akcji to:

■ Uświadomienie władzom radzieckim, że na wyzwalanych terenach polskich w granicach z przed 1939 roku, gospodarzem jest Rząd Emigracyjny, kontynuator struktur władz państwowych.

■ Zanegowanie ustaleń podziału świata na strefy operacyjne (wpływów) w myśl których Polska znalazła się w strefie radzieckiej.

■ Przekonanie  ZSRR do uznania Rządu Emigracyjnego w Londynie

■ Spowodowanie przybycia do Polski sił aliantów zachodnich i jednostek Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, w pierwszej kolejności I Samodzielnej  Brygady Spadochronowej.

Jak wiadomo wcześniejsze Akcje w innych dużych aglomeracjach nie udały się.  Postanowiono więc przeprowadzić tę Akcję w Warszawie -stolicy państwa. Przypomnieć należy, że w założeniach nie przewidywano akcji zbrojnej w Warszawie. Ofensywa letnia w 1944 roku została przyspieszona przez wojska radzieckie na wniosek koalicjantów zachodnich. Opowiadała mi moja Żona (która była w AK na Podlasiu) i polscy kierowcy służący zarówno w Armii Radzieckiej jak i I Armii WP, że podciąganie tyłów jak i zaopatrzenia pod Warszawę odbywało się z nad obecnej granicy Polski. Nie należy zapominać, że 22 lipca 1944 roku został ogłoszony Manifest i skład PKWN. Proszę pamiętać, że powstanie wybuchło pierwszego sierpnia 1944 roku o godzinie 17-tej i trwało do drugiego października czyli 63 dni. W tak zwanej godzinie "W" na około 36 000 zmobilizowanych powstańców, uzbrojonych było tylko około  3 500 powstańców.

Straty po stronie polskiej wynikające z tej nieobliczalnej decyzji były stanowczo za duże:

■ Około 9 700 zabitych powstańców, przeważnie młodych ludzi

■ Około 7 200 zaginionych, nigdy nie ustalono ci się z nimi stało

■ Około 25 000 rannych i kontuzjowanych

■ Około 2 700 poległych żołnierzy 1 Armii WP od Berlinga. Tak, tak! Na Powiślu walczyli również Kościuszkowcy i jako nieprzystosowani do walk ulicznych wszyscy polegli.

■ Około 200 000 zabitych cywilnych mieszkańców Warszawy

To była prawdziwie antyczna grecka tragedia.

Wszyscy wiedzą  doskonale, że w powstaniu uczestniczyły również 14-letnie i młodsze dzieci. Wyrazem ich tragedii jest wiersz 14-letniej harcerki sanitariuszki:

Żeby wszystkie kule na świecie trafiły we mnie

Toby nie mogły trafić w nikogo.

I żebym umarła tyle razy ilu jest ludzi na świecie

Żeby nie musieli już umierać.

Nawet Niemcy.

I żeby ludzie nie wiedzieli,

Że ja umarłam za nich, żeby nie było im smutno.

To dziecko, ta mała harcerka, przemawia do nas w swojej poezji jak dorosły, wykształcony człowiek. Ileż to dziecko musiało przeżyć przy swoich  rannych by dojść do takich konkluzji. Tej mądrości nie posiadało  kierownictwo wojskowe i cywilne Powstania. Nie tylko Ona, Jej starsi  koledzy, którzy również zginęli apelując:

Tu zęby mamy ostre, a czapki na bakier

Tu z nas nikt nie płacze w walczącej Stolicy ....

A Wy tam wciąż w Londynie, że z kurzem krwi bratniej niszczeje Stolica...

Halo, tu serce Polski ! Tu mówi Warszawa !

Niech pogrzebowe pieśni wyrzucą z audycji !

Nam ducha starczy dla nas, starczy go i dla Was!

Oklasków też nie trzeba!

ŻĄDAMY AMUNICJI !

Ci chłopcy żądający amunicji i pomocy nie wiedzieli, że Prezydent USA i Premier Wielkiej Brytanii zagwarantowali Stalinowi swoją obojętność i brak pomocy dla nic, ginących w płonącej stolicy. Nie mogę pominąć wiersza szesnastoletniego chłopca, pochodzącego z dobrej rodziny, wychowanka gimnazjum ojców Marianów, pałającego nienawiścią do Związku Radzieckiego, poległego na Powiślu. On jako wróg, prosi Armię Radziecką o wkroczenie do stolicy. On już Wie, że jego miasto, jego Stolica, ulegnie zniszczeniu. Tak pisze:

"Czekam na Ciebie czerwona zarazo byś wyzwoliła nas od czarnej Śmierci

Byś nam kraj przed tym zerwawszy na części była zbawieniem witanym z radością"

Po klęsce Powstania Niemcy wywieźli do niewoli 17 443 powstańców. W tym 2 088  oficerów.  Jeńców transportowano w bydlęcych wagonach z zadrutowanymi oknami. W wagonach, w nieludzkich warunkach, rozbrzmiewał śpiew niezłomnych żołnierzy powstania. 

- Oto dziś dzień krwi i chwały… Dopóki w sercach naszych choć jedna kropla krwi, dopóki w dłoniach naszych , ojczysta szabla tkwi. Stać będzie  Kraj nasz cały, stać będzie kraj nasz cały, stać będzie Piastów gród. Zwycięży orzeł biały, zwycięży Orzeł Biały, zwycięży polski lud…

Oraz : Sanitariuszka Małgorzatka, Deszcz jesienny, deszcz, Bo dla naszej kompanii szturmowej… I wiele jeszcze innych 

Czy była im potrzebna ta tułaczka i poniewierka ?

A w tym czasie ich dowództwo jechało do niewoli samochodami osobowymi i wagonami sypialnymi. Dlaczego nie jechali razem ze swoimi żołnierzami?

 Polscy Generałowie w  Londynie z Generałem Andersem na czele stwierdzili co następuje:

■ Akcja Burza była bardzo źle przygotowana taktycznie i strategicznie.

■ Spowodowała cierpienia, straty i zniszczenia lewobrzeżnej Warszawy

■ Nie zrealizowała żadnego z wyznaczonych sobie celów

■ Znacznie osłabiła pozycję premiera Mikołajczyka

■ Spowodowała izolowanie Rządu Emigracyjnego w opinii międzynarodowej

        Zbliża się kolejna rocznica wybuchu Powstania. Bardzo się obawiam tego co może nastąpić na i wokół oficjalnych uroczystości. Kolejny jarmark, polityczne przepychanki, buczenia i chamskie okrzyki? 

Jestem zdania, że uroczystość obchodów rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego powinna mieć charakter refleksyjno-żałobny. Bardzo wyważony i bardzo spokojny. Z okazji tragicznej katastrofy  smoleńskiej obserwujemy jej wykorzystywanie  dla zagrywek  chamsko-politycznych, dla osiągnięcia jak największych korzyści z tej  tragicznej katastrofy. A przecież Powstanie Warszawskie, a szczególnie jego skutki były dla  części z nas również pewnego rodzaju drogowskazem na PRL-owskiej drodze.

Pan Redaktor Jerzy Domański  po zeszłorocznej  uroczystości  napisał że: 

"Zamiast narodowej żałoby po śmierci 200 tysięcy osób i hołdu składanego  bezbronnym właściwie powstańcom, którzy zostali oszukani przez dowódców mamy zalew tandety i kiczu.”  I dalej:  "Na miejsce opuszczone przez ludzi rozumu, uczciwych historyków i media, weszli politycy i handlarze".

Pan Krzysztof Pilawski napisał: "Nie róbcie z powstania Disneylandu IV RP".

Rzeczywiście część tych imprez, produkowanych i rozprowadzanych gadżetów była w bardzo złym guście "jarmarcznym".

Tym wszystkim, którzy określają okres od 1945 jako okupację radziecką przypomnę, że to właśnie te "okupacyjne" władze urządziły kwaterę powstańczą na Powązkach i w 1946 roku zorganizowały w niej uroczysty państwowo-kościelny pochówek.  Tego samego roku powstał legendarny film „Zakazane piosenki”.  Okazuje się, że ten "okupant" nie był aż tak okrutny.

Najbardziej wzruszająca i patriotyczna była transmisja „Warszawiacy śpiewają”. Ach, te dzieci i młodzież z ogromną powagą śpiewające powstańcze piosenki, ci  wzruszeni dorośli…

Moje powstańcze refleksje  zakończę sentencją E. Kanta:

Musimy uznać, że najgorsze zło, jakie spotyka cywilizowane narody, pochodzi  z wojen i to nie tylko z wojen minionych czy obecnych, ale z nieustających  przygotowań w klimacie bliskiej wojny.                  Przygotowań, które się coraz bardziej nasilają i wcale się nie myśli o ich redukcji.

Pozdrawiam wszystkich czytelników! Czuwaj!

Wasz Druh Mirek.