ABC dobrego wychowania

        Książeczkę o tym tytule autorstwa Ireny Gumowskiej pamiętam doskonale z dzieciństwa. Niestety, nie zachowała się nawet okładka tej zacnej książkowej pozycji. Dlatego dla oddania choć trochę atmosfery tamtych czasów posługuję się ilustracją innej, poradnikowej pozycji traktującej o dobrych obyczajach. 

        Poradnik pani Gumowskiej wspominam  przy okazji usłyszanych dziś utyskiwań na niewłaściwe zachowanie studentów wyższych uczelni. Wykładowcy skarżą się, że studenci nie okazują szacunku swoim nauczycielom, do asystentów zwracają się po imieniu, na zajęciach prezentują stroje plażowe, a wykłady zakłócają szelesty i mlaskania konsumowanych na sali prowiantów. No i co? Rektor pewnej uczelni zaaplikował cykl obowiązkowych zajęć z zakresu zasad dobrego wychowania. Dorosłych, aplikujących do stopni naukowych ludzi, trzeba uczyć elementarnych zasad, które dawniej wpajano już na poziomie przedszkola, a nawet jeszcze wcześniej. Zachowania, które mnie osobiście drażnią na poziomie szkolnym przenoszą się bez zmian na wyższe uczelnie i jak się okazuje doskwierają jeszcze bardziej. Tak się mści zaniechanie pewnych działań wychowawczych wobec dzieci.

        Dzieci peerelu były wychowywane. Wychowanie domowe było różne w zależności od wartości prezentowanych przez rodzinę ale prawie zawsze obejmowało bezwzględne podstawy zachowania wobec innych. Ewentualne niedostatki wychowania domowego uzupełniano w państwowej szkole i innych placówkach edukacyjnych mających na celu przystosowanie dzieci do harmonijnego życia w społeczeństwie. Dzieci uczono sposobów okazywania szacunku, ćwiczono ukłony: dziewczęcego dygania i chłopięcego szastania nogą, ustępowania miejsc w tramwaju. Wymagano mundurków lub choćby chałatów z błyszczącej podszewki, ale zawsze z białym kołnierzykiem, co tworzyło atmosferę szacunku do nauki, a w dalszej perspektywie - pracy.

     Edukację w tym zakresie wspierały poradniki w rodzaju broszury pani Gumowskiej. Książeczkę tę czytało się z zainteresowaniem jak powieść beletrystyczną choć niektóre zapamiętane treści są już archaiczne tak jak rozdział poświecony zachowaniu się w mieszkaniach sublokatorskich. Do dziś pamiętam, że porą śniadaniową do wspólnej kuchni należy ubrać się w schludny szlafrok, a papiloty osłonić kolorową chustką. Fajne porady, prawda? Są też porady uniwersalne i ponadczasowe, kto, z kim i jakiej kolejności powinien się przywitać, jak rozmawiać przez telefon. Zapamiętałam, że wielce niestosowny był popularny w kręgu posiadaczy telefonów żart : „hallo, pan Zając? Pif, paf!”  No i tak w ogóle zwrot „hallo” jest mało elegancki, a przedstawić się powinna osoba wybierająca nasz numer… Zapamiętałam też, jak ważną cechą jest punktualność bo w ten sposób okazuje się szacunek innym osobom. No i wiele jeszcze innych zachowań tak wspaniale ułatwiających życie jeśli je stosować. Bo zasady dobrego zachowania to nie tylko etykieta, ale głównie sprawne i bezkonfliktowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Czy teraz nam to już niepotrzebne?

        Może, w dobie zamykania się w domach, ograniczania osobistych kontaktów towarzyskich, zasady dobrego wychowania są niepotrzebnym balastem?

 Ps.    Fajny tekst w tym temacie u Anzai-Rawicza 

         A tu głos najmłodszego pokolenia w sprawie wychowania  

Od Elżbietki53 dostaliśmy zdjęcia oryginalnej okładki książki Ireny Gumowskiej  

Na "deser" próbka humoru z czasu PRL autorstwa Zbigniewa Jujki
także od Elżbietki53