Napijmy się herbaty!

      Nasza Ludowa Ojczyzna była krainą mlekiem /tym podstawianym pod same drzwi blokowych m-ileś tam/ i herbatą płynącą.

        Podstawowym, codziennym napojem rodaków była właśnie herbata podawana w przezroczystych i łatwo tłukących się szklankach z obowiązkowym spodeczkiem. Te kruche naczynia zwykle były pozbawione uchwytów i przez to kłopotliwe w użyciu bo parzyły dłonie. Często stosowano więc ozdobne i praktyczne ochraniacze z uchwytami wykonane z różnych nieprzewodzących ciepła materiałów. Bardzo ładne, artystycznie wykonane.  Cel chłodzenia napoju spełniała też ceremonia słodzenia cukrem. Herbaciany savoir-vivre nakazywał czynić to bez efektów dźwiękowych. Podobno obowiązywały też jakieś pożądane kierunki ruchu łyżeczki… koliste lub poprzeczne? Naganne było także stukanie o brzeg szklanki w celu strząsania ostatnich kropel z łyżeczki na zakończenie mieszania a najcięższy błąd to pozostawienie łyżeczki w szklance podczas spożywania napoju! Z czasem, wraz z pojawieniem się herbaty ekspresowej w torebkach, zaczęły obowiązywać dodatkowe przepisy z tym związane. No bo trzeba wiedzieć jak wycisnąć i gdzie odkładać zużytą torebkę, aby nie kapała. Prawda?

        Herbaty nigdy w handlu nie brakowało. Co najwyżej okresowo niewielki był wybór gatunków, a w czasie „octowym” deficyt dotyczył właściwie wszystkiego, więc się nie liczy. Znana nam była tylko herbata czarna. Długo nie wiedziałam nawet o istnieniu herbat zielonych, białych i czerwonych. Chociaż, podejrzewam, że dość paskudna smakowo Ulung była herbatą zieloną lub zawierała spore jej domieszki. Całkiem dobra była herbata Madras i Yunnan. Z biegiem lat pojawiały się bardziej wyrafinowane gatunki herbat aromatyzowanych typu Earl Grey. Dla domowego użytku dobrze sprawdzały się mieszanki różnych gatunków.

        Herbatę zaparzano w czajniczkach gdzie powstawała tak zwana esencja rozcieńczana wrzątkiem tuż przed podaniem. W warunkach bardziej spartańskich  sypano „herbaciane piórka” wprost do szklanki zalewając wrzątkiem. Całkiem niezła była taka „plujka” – zwłaszcza w okolicznościach turystyczno-rozrywkowych. Herbata dominowała w repertuarze dostępnych i stosowanych napojów więc towarzyszyła nam cały dzień: od śniadania do kolacji. Jedynie obiad popijano często owocowym kompotem. Kawa nie była tu żadną konkurencją gdyż przez długi czas traktowano ją jako napój lekko luksusowy. Kawę podawano „dla gości” oraz w innych ważniejszych momentach życia. Kawa spospolitowała się w późniejszym okresie peerelu. Może nawet dopiero wraz z nadejściem ery wód sodowych i syfonów?

        W pewnym okresie modnie było mieć samowar. Można przypuszczać, że to efekt propagandy i lansowania przyjaźni polsko-radzieckiej? Kto wie? Jednak samowary napływały do nas zza wschodniej granicy w ramach przyjaźni handlowej chyba nie bardzo legalnej, ale co tam! 

 

Samowary były i są bardzo dekoracyjne. 

Ten, tu u mnie, zachował dziewictwo do dziś i służy jedynie do czyszczenia go, aby błyszczał ładnie i przypominał minione czasy. Może, patrząc na obecne herbaciane obyczaje z tęsknotą wypatruje szklanych szklanek ze spodkami, których u mnie nie uświadczysz! Filiżanek dostatek, a szklanki, nawet takiej „na miarkę” do kulinarnych przepisów – ani jednej!

Tradycja ginie!