Biuralistka

To było ponad 30 lat temu… 

Świeżutki dyplom ukończenia w ręce, rozpierające uczucie dumy z posiadania skromnego, ale zawsze, tytułu przed nazwiskiem i krótka rejestracja w pokoju Pełnomocnika ds. Zatrudnienia. Taka procedura wynikająca z obowiązującego w tym czasie nakazu pracy. Jak to dziwnie dzisiaj brzmi, prawda? 

Dziwne było dla nas nawet wtedy bo jakoś oczywiste wydawało się, że po skończeniu nauki trzeba zacząć pracować. Nie dla spełnienia państwowego nakazu, ale po prostu: taka była zaakceptowana przez wszystkich kolej rzeczy. Socjalistyczne państwo srożyło się zupełnie niepotrzebnie wydając „nakazy” na coś co było oczywistością. Uzasadnienie  państwowego  nakazu brzmiało zresztą dość racjonalnie: studia masz darmo, dostajesz stypendia, akademiki i podręczniki – teraz to odpracuj! Taki rodzaj kredytu obowiązywał. Kredytu dostępnego dla wszystkich chętnych do umysłowego wysiłku. 

Pełnomocnik ds. zatrudnienia urzędował to znaczy rejestrował i sprawozdawał wyższym władzom co trzeba, ale z jego ofert pracy korzystali nieliczni. Większość z nas bez trudu samodzielnie lokowała się stanowiskach w dogodnych dla siebie zakładach pracy, które nie broniły się przed nowymi pracownikami. Może miały nakaz przyjmowania absolwentów na tak zwany staż czyli za najmniejszą stawkę wynagrodzenia? Kandydatom nie zadawano więc pytania o oczekiwane apanaże – trzeba było brać co dają z nadzieją na skrócenie stażu do niezbędnego minimum czyli chyba trzy do sześciu miesięcy.

Formalności związane z zatrudnieniem załatwiał Kierownik Działu Kadr popularnie zwany „personalnym” . Ooooo… ważna to była osoba. W mojej firmie poszeptywano po kątach, że personalny to „wtyka”. Informacje o pracownikach przetwarza według zaleceń „z góry” i owej „górze” relacjonuje stan nastrojów społecznych wśród pracowników. Prawdopodobnie były to jednak tylko wyssane z palca plotki i „strachy na lachy”. W każdym razie ja bez żadnych ceregieli otrzymałam skierowanie na wyznaczone stanowisko pracy i tak zostałam biuralistką w wiejskim biurze na obrzeżach wielkiego miasta.

Drewniane, skrzypiące pod stopami schody, mroczny pokój z malutkim okienkiem i złączone w kwadrat wielkie, dość zniszczone biurka na których centralne miejsce zajmowały spore maszyny do pisania. Stuk, stuk, stuk… Brrrrzzzzzzziiiiut…… i prask opasłym wałkiem, aby rozpocząć nową linijkę tekstu. Drynnn… drynnnn… drynnn… warczy ebonitowy telefon zdobny w gustowną korbkę. Wkrótce okazało się, że korbki dominowały w wyposażeniu biura. Taki napęd miały także liczne maszynki do liczenia – popularne kręciołki. Jak to warczało! Warkot i stukot świadczący o wydajnej pracy umysłowej uzupełniał delikatny odgłos wprawianych w ruch drewnianych korali ręcznego liczydła. Taka była melodia naszego biura.

W niezbyt rozległym biurze centralne miejsce zajmował pokój Przewodniczącej Rady Zakładowej. Miejsce centralne, oszklone drzwi z każdej strony, doskonały wgląd na wszystkich pracowników… Czy to przypadek? Pani Przewodnicząca Rady Zakładowej, żona miejscowego milicjanta, wkrótce awansuje na Kierownika Działu pomimo braku wykształcenia i kwalifikacji oraz pomimo, że wysoko wykwalifikowane i wykształcone młode kadry właśnie zakończyły staż. Wrrrr… Czy to przypadek?

W dolnej szufladzie każdego biurka znajdowała się obowiązkowo szklanka ze spodeczkiem i łyżeczką. Centralny punkt połączonych w kwadrat biurek to miejsce dla wspólnej cukierniczki zawsze pełnej nawet w czasach kartkowego przydziału /dział Zaopatrzenia i Zbytu po drugiej stronie korytarza/ a początek pracy ogłaszał ryk młynka do kawy oraz brzęk łyżeczek w szklankach z herbatą. Taka biurowa odmiana fabrycznej syreny. Potem to już tylko stuk maszyn, głuche walenie pieczęci i terkot kręciołków…

W początkach kariery biuralistki najważniejszą z posiadanych kwalifikacji okazała się umiejętność pisania na maszynie. W żadnej z ukończonej szkół tego nie uczyli. Absolutne samouctwo wynikające z faktu posiadania małej, walizkowej maszyny do pisania do użytku domowego.

        Maszynę tę nabyli rodzice po nic, z powodu, że była akurat dostępna w sprzedaży. Nikt nie wykonywał na niej pracy ani nawet nie pisywał hobbistycznie. No, może to był rodzaj szpanu… Przydała się tak naprawdę dopiero w czasie pisania prac kończących edukację. Wcześniej używana do zabawy, pisania okazjonalnych podań i tym podobnych pism na przynoszonym „z biura” papierze i fioletowej kalce. No i tak przypadkiem nabyło się sztuki pisania co prawda tylko dwoma palcami, ale z zadowalającą szybkością. Ta umiejętność, doskonalona przez lata kariery zawodowej na coraz to doskonalszych maszynach, pięknie przydała się w początkach pracy z komputerem. Ten stan trwa nadal, pracują tylko dwa palce: wskazujący prawy i środkowy lewy, ze zwykłą dla siebie szybkością. A maszyna-emerytka leżakuje na poczesnym miejscu w dole szafy. Nadal ładna, elegancka, sprawna i chętna do pracy. Tylko, że nikt jej już nie potrzebuje… Taki los emerytów?